آلودگی هوا و تاثیر آن در تغییرات آب و هوایی
آلودگی هوا و تغییرات آب و هوایی ارتباط نزدیکی با هم دارند: بسیاری از آلایندههای موجود در هوا به تغییرات آب و هوایی و تغییرات اقلیمی نیز بر کیفیت هوا تأثیر میگذارند. چندین آلاینده هوا مسئول بار بیماری هستند، به ویژه ذرات معلق (PM)، دیاکسید نیتروژن (NO2) و ازن (O3) . ذرات معلق (PM) مخلوطی از ذرات جامد و مایع است که از منابع مختلفی ناشی میشود و هم منابع انسانی (ترافیک خودرو، گرمایش خانگی، صنعت) و هم منابع طبیعی (آتشسوزیهای جنگلی، گرد و غبار بیابانی) باعث اثرات نامطلوبی بر سلامت انسان میشوند.
دیاکسید نیتروژن (NO2) آلاینده گازی هوا است که از سوزاندن سوختهای فسیلی (زغال سنگ، نفت، گاز یا دیزل) در دماهای بالا ایجاد میشود. بزرگترین منابع آن وسایل نقلیه موتوری و کارخانههای صنعتی هستند، بنابراین غلظت NO2 در مناطق شهری و صنعتی بالاتر است. ازن (O3) آلاینده ثانویه بسیار واکنشپذیری است که از واکنش بین پیشمادههای انسانی و زیستی مانند اکسیدهای نیتروژن (NOx) و ترکیبات آلی فرار (VOCs) در حضور نور خورشید ایجاد میشود.
مطالعات اپیدمیولوژیک متعدد نشان دادهاند که قرار گرفتن کوتاهمدت در معرض ذرات معلق (دیاکسید نیتروژن و ازن) با پیامدهای نامطلوب سلامتی، از جمله افزایش مرگ و میر و ابتلا به بیماری در روز، مرتبط است.
رابطه بین دمای بسیار بالای محیط، به ویژه در فصل های گرم، و مرگ و میر روزانه به طور گسترده ای در مطالعات اپیدمیولوژیک مورد بررسی و تایید قرار گرفته است.
اکثر مطالعات ارتباطات فوری (یعنی تا 3 روز پس از قرار گرفتن در معرض دما) با اثرات غیرخطی دمای بالای تابستان را گزارش می دهند. چنین ارتباطاتی در مناطق جغرافیایی مختلف مشاهده می شود، با تفاوت هایی که به عوامل متعددی از جمله موارد زیر بستگی دارد:
- شرایط آب و هوایی که جمعیت محلی به آن عادت دارد.
- ویژگی های جمعیت محلی
- آسیب پذیری جمعیت در آن منطقه
تعامل میان گرما و آلودگی هوای محیط بر سلامت انسانها کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. اکثر مطالعات در یک شهر یا چند شهر از یک منطقه مشابه انجام شدهاند، و اغلب از رویکردهای متدولوژیک غیریکسانی برای تعدیل confounding factor های متغیر با زمان و یا برای آزمون فرضیهی تعدیل تاثیر میان آلایندههای هوا و دما بر سلامت انسان استفاده کردهاند. علاوه بر این، اکثر مطالعات یا آلودگی هوا را به عنوان یک تعدیل کنندهی اثر (effect modifier) در رابطه میان مرگ و میر و دمای هوا در نظر گرفتهاند یا بالعکس.
با توجه به توزیع آلودگی هوا در هر شهر، به طور میانگین با افزایش 8.9 (فاصله اطمینان 95%: 7.1% تا 10.7%) مرگ و میر همراه بود.