توسعه پایدار در شرکت‌ها: اجزای کلیدی بعد زیست محیطی
در مطالب پیشین (بخش اول) درباره‌ی توسعه پایدار در شرکت‌ها و عناوین اصلی این مسئله صحبت کردیم. لینک‌هایی جهت مطالعه مطالب قبلی در انتهای این صفحه قرار دارد. در این محتوا قصد داریم به جزئیات بیشتری در این رابطه بپردازیم:
در مطالب پیشین اشاره شد برای اینکه بگوییم یک شرکت براساس اهداف توسعه پایدار (SDG) عمل می‌کند، باید به مجموعه‌ای از عوامل در حوزه‌های مختلف نگاه کنیم. این عوامل به صورت کلی در سه بعد اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی دسته بندی می‌شوند. در اینجا به بررسی بیشتر بُعد “زیست‌محیطی” می‌پردازیم.
بُعد زیست‌محیطی یکی از سه رکن اصلی توسعه پایدار است که به بررسی تعاملات بین فعالیت‌های انسانی و محیط زیست طبیعی می‌پردازد و هدف آن کاهش اثرات منفی فعالیت‌های انسانی بر محیط زیست و حفظ منابع طبیعی برای نسل‌های آینده است.
حالا می خواهیم به صورت مختصر به اجزای کلیدی بُعد “زیست‌محیطی” توسعه پایدار در یک شرکت بپردازیم.
مدیریت انرژی:
- استفاده بهینه از انرژی در تمامی فرآیندها
- کاهش مصرف انرژی از طریق عایق‌بندی ساختمان‌ها
- استفاده از تجهیزات کم‌مصرف و بهینه‌سازی سیستم‌های گرمایش و سرمایش
- تولید انرژی از منابع تجدیدپذیر مانند خورشید، باد و آب
- انجام پروژه‌های مسئولیت اجتماعی ( مانند: فعالیت‌های رسانه‌ای و آگاه‌سازی عمومی، کمک به ان جی اوهای فعال در زمینه‌ی مدیریت انرژی، و …)
مدیریت آب:
- کاهش مصرف آب در فرآیندهای تولید
- بازیافت (بازچرخانی) آب و استفاده مجدد از آن
- اقدامات پیشگیرانه در راستای کاهش آلودگی منابع آبی
- انجام پروژه‌های مسئولیت اجتماعی ( مانند: فعالیت‌های رسانه‌ای و آگاه‌سازی عمومی، کمک به ان جی اوهای فعال در زمینه‌ی مدیریت منابع آب، و …)
مدیریت پسماند:
- کاهش تولید زباله از طریق اجتناب در مصرف
- تلاش برای رسیدن پسماندها به چرخه‌ی بازیافت
- کاهش مصرف مواد بسته‌بندی
- تفکیک زباله در مبدا
- دفع ایمن پسماندهای خطرناک
- انجام پروژه‌های مسئولیت اجتماعی ( مانند: فعالیت‌های رسانه‌ای و آگاه‌سازی عمومی، کمک به ان جی اوهای فعال در زمینه‌ی مدیریت پسماند، و …)
کنترل آلودگی:
- کاهش انتشار آلاینده‌های هوا، آب و خاک
- استفاده از فناوری‌های پاک و کم‌آلاینده
- کنترل آلودگی صوتی و نوری
- انجام پروژه‌های مسئولیت اجتماعی ( مانند: فعالیت‌های رسانه‌ای و آگاه‌سازی عمومی، کمک به ان جی اوهای فعال در زمینه‌ی کنترل آلودگی، و …)
حفاظت از تنوع زیستی:
- تلاش برای حفظ و احیای زیستگاه‌های طبیعی
- کاهش تأثیر فعالیت‌های انسانی بر گونه‌های جانوری و گیاهی
- اجتناب از غذادهی به حیوانات بی‌صاحب – ولگرد (سگ، گربه، موش)
- انجام پروژه‌های مسئولیت اجتماعی ( مانند: فعالیت‌های رسانه‌ای و آگاه‌سازی عمومی، کمک به ان جی اوهای فعال در زمینه‌ی حفاظت از تنوع زیستی، و …)
توسعه محصولات و خدمات سازگار با محیط‌زیست (در صورت تولیدی بودن شرکت):
- طراحی محصولات با عمر مفید بیشتر و قابلیت بازیافت
- استفاده از مواد اولیه طبیعی و تجدیدپذیر
- کاهش بسته‌بندی و استفاده از مواد بسته‌بندی قابل تجزیه
- انجام پروژه‌های مسئولیت اجتماعی ( مانند: فعالیت‌های رسانه‌ای و آگاه‌سازی عمومی، کمک به ان جی اوهای فعال در زمینه‌ی تولید محصولات و خدمات سازگار با محیط‌زیست، و …)
نمونه‌هایی از اقدامات عملی شرکت‌ها در بعد زیست‌محیطی:
صنعت خودروسازی: تولید خودروهای برقی و هیبریدی، کاهش وزن خودروها برای کاهش مصرف سوخت
صنعت فناوری اطلاعات: استفاده از سرورهای انرژی‌کارآمد، تولید محصولات با طول عمر بیشتر
صنعت نساجی: استفاده از الیاف طبیعی و بازیافتی، مدیریت ضایعات، کاهش مصرف و بازچرخانی آب در فرآیند تولید
صنعت غذایی: کاهش تولید زباله غذایی، استفاده از بسته‌بندی‌های قابل کمپوست
چرا بعد زیست‌محیطی مهم است؟
حفاظت از سیاره زمین:
فعالیت‌های انسانی باعث تغییرات آب و هوایی، آلودگی محیط زیست و تخریب زیستگاه‌ها شده است. با توجه به بعد زیست‌محیطی، شرکت‌ها می‌توانند در کاهش این مشکلات نقش موثری ایفا کنند.
کاهش هزینه‌ها:
بسیاری از اقدامات زیست‌محیطی در بلندمدت منجر به کاهش هزینه‌ها می‌شود. به عنوان مثال، کاهش مصرف انرژی و آب می‌تواند هزینه‌های عملیاتی شرکت را کاهش دهد.
افزایش رقابت‌پذیری:
مصرف‌کنندگان به طور فزاینده‌ای به محصولات و خدمات شرکت‌هایی که به محیط زیست اهمیت می‌دهند، علاقه‌مند هستند.
مسئولیت اجتماعی:
شرکت‌ها با توجه به بعد زیست‌محیطی، مسئولیت اجتماعی خود را نسبت به جامعه و نسل‌های آینده ایفا می‌کنند.
به طور خلاصه، بعد زیست‌محیطی در توسعه پایدار به معنای ایجاد تعادل بین رشد اقتصادی و حفاظت از محیط زیست است. شرکت‌هایی که به این بعد توجه می‌کنند، نه تنها به سودآوری خود کمک می‌کنند، بلکه به بهبود کیفیت زندگی برای همه و حفاظت از سیاره زمین نیز کمک خواهند کرد.
لازم به ذکر است این‌ها تنها برخی از آیتم‌های مهم برای ارزیابی عملکرد یک شرکت در زمینه توسعه پایدار هستند. هر شرکت بسته به نوع فعالیت و اندازه خود باید اقدامات خاصی را انجام دهد.
اگر به این محتوا علاقه‌مندید و می‌خواهید درباره یکی از این موارد بیشتر بدانید،یا مثالی هایی از شرکت‌های موفق در زمینه توسعه پایدار، مطالب ما را دنبال و با ما در تماس باشید. لینک های بیشتری برای مطالعه در انتهای این صفحه آمده است.
تیم ساعت زمین متشکل از اساتید برجسته‌ی دانشگاه، فعالین صنعت، رسانه، محیط زیست و سایر تخصص‌ها، در نگارش و اجرای برنامه و استراتژی پایداری، پروژه‌های مسئولیت اجتماعی، تحول دیجیتال، مشاوره و بهبود شرایط کسب و کار، در کنار شرکت شما خواهد بود.
راه های ارتباطی:
ایمیل: info@earthhour.ir
تلفن دفتر: 02122035700
واتساپ: 09351063407
لینک برخی گزارشات پایداری صنایع:
