داستان لباسها ….
تا به حال به این فکر کردید که لباس های ما چه سرنوشتی پیدا می کنند؟ امروزه بسیاری از ما لباس هایمان را در شرایطی که هنوز قابل استفاده هستند دور می اندازیم. عده ی معدودی از افراد که مسئله ی محیط زیست و مدیریت پسماند برایشان دغدغه است، لباس های خود را اهدا می کنند یا به خیریه می بخشند یا نهایتا در یک کیسه جدا از زباله ها کنار مخازن شهری مدیریت پسماند قرار می دهند تا نیازمندی آنها را بردارد.
اما آیا شبکه ای برای این کار طراحی و راه اندازی شده است؟ آیا اساسا راه حل های مناسب تری وجود دارد؟
اگر من امروز تصمیم بگیرم لباسی که مورد نیازم نیست را به فرد دیگری بسپارم، راهی پیش پایم هست؟
بیایید راهکارهای موجود و مزایا و معایب آنها را بررسی کنیم.
اول، اهدا؛
اهدای لباس دست دوم یک شیوه ی مناسب برای مدیریت کردن آن هست . در واقع با این کار ما عمر یک کالا را افزایش و سبب می شویم دیرتر به زباله تبدیل شود. اما چند مسئله در این راهکار دیده می شود. اول اینکه، لزوما همه ی افراد جامعه دسترسی به فردی برای اهدای لباس ندارند. دوم نوع لباس و میزان کاربردی بودن آن برای گیرنده ست. در بسیاری اوقات ما لباس هایی داریم که برای فرد گیرنده مناسب نیستند و اگر بدون توجه به این نکته همه را در یک کیسه گذاشته و به کسی ببخشیم، احتمال اینکه بخش زیادی از آن سر از سطل زباله در بیاورد بسیار است. سوم اینکه احتمال دارد بخشی از لباس ما نیازمند تعمیر باشد و شاید حتی علت دور انداختن آن نیز همین پارگی یا آسیب دیدگی ست یا حتی تغییر سایز عامل مصرف نکردن برخی لباس هاست و ما امکان لازم برای متناسب سازی سایز لباس را نداشته باشیم؛ و متعاقبا احتمال دارد برای فرد گیرنده نیز امکان تعمیر یا تغییر سایز لباس وجود نداشته باشد.
رنگ، جنس، یا حتی عوامل فرهنگی نیز تاثیرگذار هست. بارها دیده شده در مواقعی مثل سیل یا زلزله افراد اقدام به ارسال لباس و ملزومات نو و دست دوم به مناطق آسیب دیده می کنند بدون آنکه از خود بپرسند که آیا مثلا فلان لباس در این منطقه پوشیده می شود یا به لحاظ فرهنگی و زیستی با پوشش مردم آن منطقه در تضاد است. خیریه ها هم سیستم درست و درمانی برای این کار ندارند و معمولا تعداد موسساتی که لباس دست دوم برای اهدا قبول می کنند هم بسیار اندک بوده و در تمام مناطق و شهرها نیست.
این مسائل و بسیاری موارد دیگر در بحث اهدای لباس وجود دارد و عدم توجه به آن سبب می گردد ما با اهدای لباس صرفا به حس خوب روانی در درون خود برسیم که لباس مان را مستقیما در سطل آشغال ننداخته ایم. درحالیکه کمی آنطرف تر سرنوشت لباس ما همین است.
دوم، قرار دادن در کنار مخازن زباله؛
سطل های زباله ی شهری در کشور ما ایران، به دلیل نبود سامانه ی مدیریت پسماند، در واقع مخازنی از انبوه آلودگی هستند که موش ها و گربه ها در اطراف آنها جولان می دهند. چنین محلی ابدا برای قرار گرفتن لباس جای مناسبی نیست. از طرفی حقوق شهروندی نباید اجازه دهد ما شان انسانی افرادی که به نیت آنها لباس مان را کنار مخزن رها می کنیم را، پایین تر از خود ببینیم و بپذیریم که آنها شایسته ی پوشیدن لباسی آلوده به انواع آلودگی ها هستند. از طرفی تمامی مواردی که در بالا گفته شد در این رابطه نیز به قوت خود باقیست و جنس، رنگ، سن، جنسیت، فرهنگ پوششی و … در فردی که ممکن است به سراغ کیسه ی رها شده ی لباس های ما بیاید مهم هست. به همین دلیل که همیشه شاهد پخش و پلا بودن انبوهی لباس در اطراف مخازن زباله هستیم. در واقع دروه گردها کیسه لباس را پاره کرده و چند تکه مناسب حال خود جدا و بقیه را رها می کنند.
واضح است که با دلایل گفته شده، اهدا یا رهاسازی لباس فرق چندانی با پرت کردن مستقیم آن در سطل زباله ندارد. و احتمال رسیدن لباس ما به گیرنده ی مناسب بسیار ضعیف است.
راهکار چیست؟
در سالهای اخیر که توجه به مسئله ی محیط زیست به کمک شبکه های اجتماعی در میان مردم پررنگ تر شده، گروه ها و افرادی به صورت خودجوش اقدام به جمع آوری البسه ی دست دوم می کنند تا به دست مصرف کننده ی ثانویه برسانند. این اقدامات به خودی خود موثر است اما بازهم کافی نیست.
گروه ساعت زمین در این زمینه دغدغه مندی و طرح های بسیاری برای اجرا دارد. امید است در این راه ما را یاری کنید.
راههای ارتباطی:
